Konijnen hebben, in tegenstelling tot veel andere dieren, een zeer efficiente kalkopname (calcium). Kalk wordt onder andere gebruikt in de botopbouw. Calcium wat niet gebruikt wordt zal via de urine worden uitgescheiden. Wanneer de urine oververzadigd is met calcium ontstaat al snel blaaskristallen en blaasstenen. In bijna alle gevallen bestaan deze blaasstenen uit calciumoxalaat.

Wat zijn de symptomen van blaasstenen of blaasgruis bij het konijn?

Blaasstenen irriteren de blaaswand  en kunnen leiden tot een blaasontsteking of een verstopping van de urinebuis:

• frequent plassen, vaak kleine beetjes
• bloed in urine
• pijn bij plassen, persen
• in geval van volledige afsluiting: sloom, slap, verlies van eetlust, shock, sterfte

Röntgenfoto met blaasstenen

Hoe ontstaan blaasstenen bij het konijn?

Meestal ontstaan blaasgruis en blaastenen opname van te veel calcium. Dit zien we bij kalkrijke groenten, hooi op basis van alfalfa, de aanwezigheid van knaagstenen en bij konijnen die veel te veel biks krijgen.

Hoe stellen we diagnose?

Allereerst moet worden vastgesteld of de rode kleur van de urine ontstaat door bloedbijmenging of door plantenkleurstoffen die de urine rood kunnen kleuren. Dit laatste is uiteraard volkomen normaal.

Naar aanleiding van het klinisch onderzoek, het verhaal van de eigenaar, microscopisch onderzoek van de urine en rontgenologisch onderzoek van de blaas zal de diagnose gesteld worden. Met name op de rontgenfoto zijn blaasstenen goed zichtbaar.

Wat is de behandeling van blaasstenen?

Blaasgruis en het zogenaamde 'zand' in de blaas (calciumoxalaatkristallen) kunnen in sommige gevallen met een catheter uit de blaas worden gespoeld. Wanneer dit niet lukt óf er is sprake van de aanwezigheid van blaasstenen zullen deze operatief verwijderd moeten worden, en zeker in het geval van een volledige obstructie van de urinebuis is haast geboden. Deze categorie is dan ook een SPOEDGEVAL!  Daarnaast behandelen we de blaasontsteking met antibiotica en pijnstillers.

Wat kunnen we doen ter preventie van blaasstenen bij het konijn?

De voeding zal moeten worden aangepast. Zo kunt u de groenten na het wassen niet afdrogen zodat er meer water wordt opgenomen. Ook moeten kalkrijke groenten en knaagstenen gemeden worden, evenals hooi op basis van alfalfa (luzerne) en klaver en kan een calciumbinder (kaliumcitraat, 1gr/100ml drinkwater) extra gegeven worden. Het oxalaatgehalte in de voeding moet beperkt worden. Groenten als spinazie, peterselie, selderij maar ook aarbeien moeten vermeden worden. Ook vitamine C bevat veel oxalaat, dus hoewel de cavia vitamine C nodig heeft wordt geadviseerd maximaal 10-25 mg/kg per dag te geven.

Calciumrijke groenten zijn:

• witlof
• peterselie
• Chinese kool
• spinazie
• koolraap

Calciumarme groenten zijn:

• wortelen
• sla
• kool
• paprika
• radijs
• snijbiet
• andijvie