Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme of borreliose is een ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. Deze bacterie wordt overgedragen door bepaalde soorten teken waarvan in Nederland de teek Ixodus ricinus de belangrijkste is. Uit onderzoek blijkt dat 20-40% van de Nederlandse Ixodus-teken besmet is met de Borrelia-bacterie. Alhoewel we dagelijks honden tegen komen met één of meerdere teken ontwikkelen gelukkig weinig dieren de ziekte van Lyme. De ziekte is vernoemd naar het plaatsje Lyme in de staat Conecticut (VS) waar in 1975 een epidemie van deze tekenziekte plaatsvond.
Hoe raakt een hond of kat besmet met de Borrelia-bacterie?
Een teek kan besmet raken met de Borrelia-bacterie wanneer hij bloed zuigt bij een besmet dier (muis, vogel of ander klein zoogdier). Wanneer de teek zich volgezogen heeft met bloed (inclusief Borrelia-bacteriën) zal hij zich laten vallen en een vervelling doormaken. De volwassen teek gaat vervolgens op zoek naar een nieuwe gastheer voor een bloedmaaltijd en wanneer dat toevallig een hond is, kan de teek de Borrelia-bacteriën overbrengen. Het is bekend dat een besmette teek minimaal 24 uur op de gastheer moet blijven zitten om de ziekte van Lyme over te brengen.
Wat zijn de symptomen van de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme geeft meestal geen of vage klachten:
- koorts
- lusteloosheid
- verlies van eetlust
- wisselende kreupelheid
- gezwollen lymfeklieren
- schade aan de nieren
De symptomen kunnen direct optreden na infectie, maar het kan ook jaren duren voordat de hond ziek wordt! De rode plek (erythema migrans) die bij de mens vaak (maar niet altijd!) gezien wordt rond de tekenbeet bij de ziekte van Lyme wordt bij honden vaak niet gezien, en ook het ontstaan van een bult op de plaats van de tekenbeet is geen aanwijzing voor de ziekte van Lyme.
Hoe stellen we de diagnose ziekte van Lyme?
Op basis van de klinische symptomen, het verhaal van de eigenaar en bloedonderzoek kan de diagnose gesteld worden. Bloedonderzoek op antilichamen tegen de bacterie leveren in het acute stadium vaak negatieve resultaten omdat er nog geen antilichamen gevormd zijn. Herhalen van het bloedonderzoek na enkele weken kan dan zinvol zijn.
Wat is de behandeling van de ziekte van Lyme?
De behandeling bestaat uit het toedienen van antibiotica waarbij doxycycline het middel van eerste keus is. De behandelingsduur is minimaal 2-3 weken en de meeste honden reageren vrij snel op de behandeling. Alleen wanneer de ziekte vrij laat behandeld wordt kunnen er chronische klachten zoals kreupelheden of nierschade overblijven. Ook zijn er dieren die wel opknappen van de kuur maar de bacterie niet geheel kwijt raken; de hond blijft drager. Deze dieren kunnen weer klinische klachten krijgen wanneer de weerstand daalt (stress, ziekte, bepaalde medicijnen).
Loop ik zelf risico op de ziekte van Lyme wanneer mijn hond of kat besmet is?
In principe niet. De bacterie wordt alleen overgedragen via een teek. Technisch gesproken zal een besmette teek van uw hond moeten komen die vervolgens bij u als eigenaar bloed moet gaan zuigen.
Hoe komt het dat we steeds meer horen over de ziekte van Lyme? Komt het meer voor dan vroeger?
De ziekte van Lyme wordt veel vaker gediagnosticeerd dan vroeger. Enerzijds komt dit doordat we steeds meer weten over deze ziekte en hoe het wordt overgebracht, anderzijds is er een enorme groei in aantal teken en in aantal besmette teken. De toename van natuurterreinen, ecologische verbindingszones en de toename van zoogdieren die als gastheer voor de teken dienen (muizen, reeën en wilde zwijnen) spelen een belangrijke rol. Een toename van recreatie in de natuur zorgt er tevens voor dat mens en dier makkelijker en vaker in contact kunnen komen met teken.
Hoe kunnen we de ziekte van Lyme voorkomen?
De beste preventie tegen de ziekte van Lyme is een adequate aanpak van teken:
- het gebruik van tekendodende middelen zoals tekenband of pipetjes in de nek.
- het dagelijks opsporen en verwijderen van teken bij uw hond met een tekentang.
- in geval van verschijnselen van Lyme direct naar de dierenarts voor onderzoek.
Gebruik bij het verwijderen van een teek bij voorkeur een tekentang en vooraf GEEN alcohol, eventueel ontsmetten met alcohol NADAT de teek is verwijderd is prima.