Wat is de prostaat en welke funktie heeft dit orgaan?

De prostaat is een knikker-grote klier die net achter de blaas om de urinebuis zit bij het mannelijke dier. De prostaat zit rondom de urinebuis als een bolletje waar doorheen een 'tunneltje' loopt. De prostaat is onderdeel van het mannelijk geslachtsapparaat en produceert prostaatvocht; in deze vloeistof worden de zaadcellen vervoerd tijdens een zaadlozing en dit vocht zorgt er tevens voor dat de zaadcellen blijven leven.

Naarmate de (niet-gecastreerde) reu ouder wordt zal onder invloed van onder andere het mannelijke geslachtshormoon testosteron de prostaat groter (prostaathyperplasie) worden wat uiteindelijk (meestal vanaf circa 6 jarige leeftijd) allerlei problemen kan opleveren.

Wat zijn de symptomen van een prostaatprobleem?

De volgende klachten kunnen voorkomen bij een prostaatprobleem:

- druppelgewijs bloedverlies uit de penis onafhankelijk van het plassen
- moeilijker plassen, het plassen duurt vaak veel langer
- moeilijker poepen, het poepen duurt vaak veel langer
- de ontlasting kan afgeplat zijn qua vorm
- de ontlasting gaan dun en slijmerig zijn

NB: verwar de geelgroene druppeltjes pus die bij veel intacte reuen aan de penispunt verschijnen niet met de bloeddruppeltjes bij een prostaatprobleem. Veel (ook jonge) niet gecastreerde reuen hebben, doordat de penis regelmatig in- en uitschacht, een voorhuidontsteking (die overigens vaak verdwijnt na castratie).

 

Lees meer over de voorhuidontsteking...

 

Hoe stellen we de diagnose?

Wanneer u één of meerdere van bovenstaande symptomen herkent dan is het raadzaam uw dierenarts te bezoeken. Hij kan op basis van uw verhaal en een rectaal onderzoek vrij snel de diagnose stellen. Ook kan hij meestal het onderscheid maken tussen de relatief onschuldige prostaathyperplasie ('oude mannenkwaal') en de vervelendere prostaatontsteking, -abces, - cyste en -tumor (zie verder).

Welke prostaataandoeningen zijn er?

1. De meest voorkomende is de goedaardige prostaathyperplasie (de bekende 'oude mannen'- kwaal). We zien de meeste klachten ontstaan bij reuen vanaf ongeveer 6 jarige leeftijd. De bovenstaande symptomen kunnen allemaal aanwezig zijn, maar vaak is de enige klacht dat er af en toe een druppeltje bloed in huis ligt. De honden zijn meestal niet algeheel ziek. De vergrote prostaat kan door een chemische castratie (injectie of chip) of door een operatieve castratie worden verholpen. De chemische castratie heeft een tijdelijk effect (enkele maanden) terwijl de operatieve castratie uiteraard definitief is.

Lees meer over castratie...

 


2. Prostaatontsteking komt weinig voor. De prostaatontsteking kan een acuut of een chronisch verloop hebben. De dieren zijn meestal algeheel ziek, hebben koorts, verliezen bloed met pus en hebben vaak buikpijn. De behandeling bestaat uit het toedienen van antibiotica en ontstekingsremmers, vaak langdurig. Castratie heeft bij deze groep een positief effect.

3. Prostaatcysten komen weinig voor. Cysten zijn met vocht gevulde holten in de prostaat die meestal goedaardig zijn en problemen kunnen geven wanneer zij erg groot worden. De honden zijn vaak niet algeheel ziek. Soms is het nodig de cysten af te tappen of operatief te verwijderen.

4. Prostaatabcessen komen eveneens weinig voor. Het abces is een holte gevuld met pus welke zich in de prostaat bevindt. Dit abces kan afgetapt worden en soms is het noodzakelijk om operatief in te grijpen. Honden kunnen erg ziek zijn door een prostaatabces.

5. Prostaattumoren komen weinig voor en zijn meestal kwaadaardig die zich snel kunnen uitbreiden in de omgeving en uitzaaien naar onder andere de longen. De prognose van deze groep is dan ook vaak slecht.

Wat zijn de complicaties van een vergrote prostaat?

Wanneer honden erg moeten persen op de ontlasting (de vergrote prostaat blokkeert immers de bekkenholte en daarmee de passage van ontlasting) bestaat de kans dat de spieren naast de anus scheuren waardoor een hernia perinealis ontstaat. Een hernia perinealis is alleen met een gecompliceerde operatie te herstellen. Operaties aan de prostaat zijn voornamelijk bij cysten succesvol. Bij andere prostaataandoeningen resulteert een operatie regelmatig in incontinentie.