Wat is trommelzucht?
Bij trommelzucht is er sprake van een overmatige hoeveelheid gas in het maagdarmkanaal van het konijn. Andere termen voor dit beeld zijn tympanie of een gasbuik. Trommelzucht kent veel mogelijke oorzaken, is vaak zeer pijnlijk en kan in extreme gevallen een fatale afloop hebben.
Hoe ontstaat trommelzucht?
Het maagdarmkanaal van een konijn is erg gevoelig voor veranderingen en kan snel problemen geven. Konijnen kunnen niet braken en daardoor treden gemakkelijker verstoppingen op. Het fragiele evenwicht tussen goede en slechte bacteriën in de (blinde) darm raakt snel verstoord hetgeen resulteert in een overgroei van slechte bacteriën die veel gas kunnen produceren.
Oorzaken van trommelzucht zijn:
- te weinig hooi: hooi is belangrijk voor de darmbeweging, voor de darmflora en voor afslijting van tanden en kiezen.
- te veel koolhydraten (suikers): door een overmaat aan suikers verandert de darmflora met diarree en gasvorming als gevolg. Wees alaert op vliegen/madenziekte wanneer het konijn diarree heeft!
- gebitsproblemen: door een afwijkende stand (aangeboren danwel ten gevolge van verkeerde voeding) is de voedselopname verminderd wat gevolgen heeft voor de darmwerking.
Lees meer over gebitsproblemen...
- (verkeerde) antibiotica of narcosemiddelen kunnen de darmwerking negatief beïnvloeden.
- pijn en stress kunnen de eetlust verminderen.
Wat zijn de symptomen van trommelzucht?
Ten gevolge van de ophoping van gas zal het maagdarmkanaal uitzetten en stil gaan liggen (atonie van de darm). Symptomen die daar bij gezien kunnen worden zijn:
- opgezette buik
- pijn (op de zij liggen, koliek aanvallen, pijnlijk bij oppakken, tandenknarsen en gillen)
- sloomheid
- niet eten
- minder of helemaal geen keutels
- shock
Röntgenfoto van een konijn met trommelzucht.
Duidelijk zichtbaar zijn de met gas gevulde darmen
die als zwarte opgeblazen binnenbanden op de foto te zien zijn.
Hoe stellen we de diagnose?
Op basis van het verhaal van de eigenaar en een gedegen klinisch onderzoek wordt de diagnose snel gesteld. Het is van belang om te bepalen of er een maagoverlading aanwezig is, omdat deze dieren een niet zelden operatief moeten worden behandeld. Bij twijfel kan een röntgenfoto worden gemaakt waarop de overvulde maag en darmen vaak goed zichtbaar zijn.
Röntgenfoto van konijn met maagoverlading
én ophoping van gas in de maag (rode cirkel)
Hoe behandelen we een konijn met trommelzucht?
Een konijn met trommelzucht is een spoedgeval en de behandeling dient zo snel mogelijk te worden gestart. In eerste instantie zal deze gericht zijn op het stabiliseren van de patiënt en het aanpakken van de gasophoping. In tweede instantie zullen we op zoek gaan naar een eventuele oorzaak (gebit, voeding, stress)
De behandeling bestaat uit:
- infuus met vocht tegen shock en uitdroging
- pijnstilling
- medicatie om darmbeweging te stimuleren, zoals metoclopramide en cisapride
- opname in een warme, rustige omgeving
- dwangvoederen met vezelrijke voeding als het konijn niet zelf eet
- in geval van verstopping kan gekozen worden voor een laxeermiddel als paraffine.
In ernstige gevallen kan de maag gesondeerd worden of moet er zelf operatief worden ingegrepen.
Wat kun je doen om trommelzucht te voorkomen?
- Geef voldoende goede kwaliteit hooi wat de hele dag beschikbaar is
- Geef gelimiteerd biks, niet meer dan 20 gram/KG lichaamsgewicht per dag
- Geef geen gemengde biks zodat het uitselecteren voorkomen wordt
- Voorkom stress
- Zorg voor voldoende lichaamsbeweging
- Voorkom overgewicht
- Laat regelmatig het gebit controleren
- Ga bij twijfel naar de dierenarts voor onderzoek
Lees meer over de voeding van het konijn...