De vraag van 16 oktober 2012 luidt:


"Jullie hebben het over 'huis-, tuin- en keukenmiddeltjes' bij aandoeningen bij dieren, maar vroeger adviseerde onze veearts om een wond bij een paard, bijvoorbeeld ten gevolge van prikkeldraad, dagelijks met urine te overgieten. Wat is daar van waar?"

 

Antwoord van Frank:


"Het gebruik van urine bij huidproblemen en wondgenezing berust op de werking van ureum, een afvalprodukt van de eiwitstofwisseling wat in de lever gemaakt wordt en via de urine uitgescheiden wordt. Al rond 1900 wordt ureum (als poeder) genoemd in het succesvol behandelen van 'chronische zweren, geïnfecteerde wonden, verbrandingen van den 2den en 3den graad etc.'. Men schreef de werking toe aan het eiwitoplossend vermogen waardoor korsten en afgestorven weefsel sneller verdween én aan de bacterie-dodende werking van ureum
. Op dit moment is van ureum alleen wetenschappelijk bewezen dat het hydraterende (vocht vasthoudende) en keratolytische (afbraak van huidepitheelcellen) eigenschappen heeft en wordt daarom voornamelijk gebruikt in allerlei cremes en zalfjes bij huidproblemen. Zo verbetert het de vochtbalans in de huid en maakt het de hoornlaag van de huid losser bij aandoeningen met schilfer- en korstvorming. Wetenschappelijke onderbouwing voor de anti-bacteriële werking is er op dit moment niet. Het is overigens nog een discussie of de concentratie ureum in urine (ongeveer 2%) überhaupt wel voldoende hoog is om enig effect te verwachten.


Veterinair is er een wondspray- en wondzalf (Acederm®) op basis van ureum (5-ureidohydantion) die ook andere bestanddelen bevat als wonderolie, levertraanolie en perubalsem. Dit middel bevordert de epithelialisatie van de huid en normaliseert de granulatie. Dit betekent dat deze middelen afgestorven en ontstoken weefsel versneld afstoten en de wond wordt ook soepel gehouden. Het gebruik van ureum is dus één van de mogelijkheden bij wondgenezing, maar vandaag de dag zijn er veel meer middelen die wonden effectief laten genezen. In sommige landen wordt urine (ureum) als heilzaam medicijn gebruikt bij allerlei aandoeningen en wordt er een positief effect op onder andere de haarkwaliteit genoemd."